Święto Muzyki | CARMINA BURANA

Monumentalne dzieło Carla Orffa (1895-1982) Carmina Burana to bezsprzecznie jeden z najsłynniejszych utworów muzyki klasycznej wszech czasów. Choć jego premiera miała miejsce w 1937 roku we Frankfurcie nad Menem, międzynarodowego rozgłosu zaczął nabierać dopiero w latach 60. ubiegłego stulecia. Kantata Orffa składa się z aż 25 części (pieśni), z których pierwsza O! Fortuna stała się samoistnym przebojem nie tylko sal koncertowych, ale i kultury popularnej. Wszystkie teksty śpiewane przez chór w tym utworze są w języku łacińskim, więc niewiele osób dziś zdaje sobie sprawę z ich znaczenia, ani nie zadaje sobie pytania, kto w ogóle je napisał.

By odpowiedzieć na te pytania, musimy na chwilę cofnąć się do… X-XIII w. Na przestrzeni tych stuleci grupy artystów i poetów włóczęgów, ubogich duchownych i studentów wędrowały po całej Europie, nigdzie nie zatrzymując się na dłużej. Powszechnie nazywano ich goliardami. Tworzonym przez nich pieśniom daleko było do elegancji poezji trubadurów i kanonów ówczesnej literatury wysokiej. Goliardzi znani byli z dosadnego języka, cynicznych uwag i pełnych ironii komentarzy. Ich styl życia zaś opierał się na hazardzie, nadużywaniu napojów wyskokowych i innych używek, kradzieży i żebractwa. Kpili z wszelkich norm życia społecznego i religijnego i śpiewali o tym w swoich pieśniach.

Tytuł Carmina Burana to, tłumacząc z łaciny, ‘pieśni z Beuren’, czyli Bawarii; i zanim stał się tytułem wielkiej kantaty Orffa, był określeniem XIII-wiecznego zbioru poezji i pieśni goliardów, odnalezionego w 1803 roku w klasztorze Benediktbeuren nieopodal Monachium. Składało się nań aż 250 utworów (wierszy, pieśni, sztuk teatralnych), których głównymi tematami były: skorumpowane duchowieństwo, nieobliczalność ludzkiego losu, zmysłowa strona miłości, pijaństwo i gry hazardowe. Wszystkie teksty napisano po łacinie, ale także w językach narodowych. Kiedy Carl Orff zetknął się z nimi w 1935 roku, niemalże natychmiast zdecydował się napisać do nich muzykę. Ponoć jego uwagę przykuł od razu pierwszy z wierszy zbioru: O! Fortuna, velut luna (O Fortuno, ty jesteś jak księżyc).

Orff wybrał z tego niezwykłego zbioru 25 wierszy – pieśni. Jego znakomita kantata Carmina Burana opowiada jednak nie tylko o brutalnym, zmiennym i determinującym nasze życie losie czy urokach pór roku, ale także o zabawach w karczmie (piciu, hazardzie) i hedonistycznej miłości. Orff napisał swój utwór na potężny skład orkiestrowy, chór oraz solistów. Na naszej scenie zobaczą więc Państwo tego wieczoru potężny aparat wykonawczy. Do Orkiestry Symfonicznej Filharmonii w Szczecinie dołączy Orkiestra, Chór oraz soliści Akademii Sztuki w Szczecinie.

Ten nadzwyczajny koncert organizujemy dla Państwa wspólnie z Akademią Sztuki w ramach Święta Muzyki. Idea święta powstała w 1981 roku we Francji, a wymyślił ją Marcel Landowski, francuski kompozytor polskiego pochodzenia. Jego pomysł przypadł do gustu francuskim władzom i Święto Muzyki odbyło się po raz pierwszy 21 czerwca 1982 roku. To właśnie wtedy, w nagłośnionym w mediach przemówieniu, ówczesny minister kultury i sztuki Francji Jack Lang zaprosił wszystkich Francuzów do wyjścia z muzyką w przestrzeń publiczną. Od tamtego czasu Święto Muzyki nabrało międzynarodowego rozgłosu i dziś jest obchodzone we wszystkich krajach Europy. Biorą w nim udział nie tylko instytucje muzyczne i profesjonalni instrumentaliści, ale wszyscy, którzy po prostu kochają muzykę. W tym dniu wiosenno-letniego przesilenia zapraszamy Państwa do wspólnego czerpania radości z obcowania z żywą muzyką!